اپتیکال فلتها صفحه های شیشه ای هستند که دو طرف آنها با دقت زیادی نسبت به هم موازی بوده و همچنین کاملاً صاف هستند و برای کنترل ناهمواری سطوح کوچک مثل سطح فک میکرومترها و سطح راپورترها استفاده می شوند.
بررسی های صافی سطوح کوچک :
یک روش دقیق کنترل کردن همواری و یا ناهمواری سطوحی که سطح صاف و پرداخت شده دارند با استفاده از وسایلی به نام اپتیکال فلت است، که با استفاده از پدیده شکست نور کار می کنند.
اصول کار اپتیکال فلتها :
- اصول کار اپتیکال فلتها بر مبنای شکست نور استوار گردیده است، به این صورت که هرگاه اپتیکال فلت روی یک سطح قرار گیرد و شعاعهای نورانی به آن تابیده شود، در صورتی که روی سطح هیچگونه انحنایی وجود نداشته باشد، بطور کامل و بدون شکست با همان زاویه ای که تابیده شده باز تابیده می شود و این نشان دهنده هموار بودن کامل سطح مورد آزمایش می باشد.
* سطوح a و b صاف هستند
* شکل c یک سطح کروی را نشان می دهد.
* انگشت کوچک را تا حد امکان در مرکز حلقه ها فشار دهید تا محدب یا مقعر بودن سطح را مشخص کنید. اگر باندها بطرف مرکز حرکت کردند سطح مقعر است، و اگر آنها از مرکز دور شدند، سطح محدب است.
* شکل (d) سطحی را نسبت به شکل قبل، در یک سمت بیشتر انحناء دارد را نشان می دهد.
* شکل (e) یک سطح استوانه ای را نشان می دهد.
* در شکل (f) سطحی که نه محدب است و نه مقعر ولی به سمتهای مختلف انحناء دارد را نشان می دهد.
* اگر برای بررسی سطح از نور آفتاب (روز) استفاده شده باشد، باندهای رنگی به صورت رنگین کمان هایی دیده می شود و معیار شمارش باندها، لبه های همرنگ متناظر پشت سر هم می باشد.
هنگام کارکردن با اپتیکال فلتها باید مواظب بود که فشار جهت چسباندن آن به سطح مورد آزمایش یکنواخت باشد تا از هر گونه تابیدگی (از شکل افتادگی) که بوسیله محکم فشردن یا نوسانات دمایی ایجاد می شود جلوگیری شود.
در شکل زیر نمونه ای از کاربرد اپتیکال فلتها نمایش داده شده است :