نگهداری و استفاده از گیج بلوک

مراقبت و استفاده از بلوک های سنجه

توصیه های آزمایشگاه فیزیک بریتانیا در ذیل ارایه شده است:

مراقبتهای متداول

برزگترین مراقبت برای بلوک های سنجه و جعبه آنها حفاظت در برابر گردو غبار، کثیفی و رطوبت است وقتی از بلوک های سنجه استفاده نمی شود باید آنها در جعبه قرار داد و درب جعبه را بست. از بلوک های سنجه باید تا حد امکان در فضاهای فاقد گرد و غبار استفاده کرد در مورد بلوک های فولادی باید مراقب بود تا مغناطیسی نشوند یا براده های آهن را جذب نکنند.

آماده سازی پیش از استفاده

اگر بلوک های نو یا دارای پوشش حفاظتی باشند پیش از استفاده باید این پوشش را با حلال مناسبی (ایزوپروپیل یا متیل الکل) برداشت. در نهایت باید وجوه اندازه گیری را چرم تمیز بسیار نازکی از پوست گوسفند (بز یا گوزن) با پارچه کتانی نرم پاک کرد. این پاک کردن پیش از هر استفاده صرف نظر از اینکه بلوک پوشش حفاظتی دارد یا فقط موقتاً بدون پوشش حفاظتی در جعبه قرار داده شده است باید انجام شود. اما برداشتن تما اثرات گریس مطلوب نیست زیرا وجود یک لایه بسیار نازک گریس فرایند چسباندن را تسهیل می کند.

مراقبت در حین استفاده

برای جلوگیری از ماندن اثر انگشت بر روی بلوک های سنجه نباید آنها را با دست لخت یا فاقد پوشش جابجا کرد. باید از جابجایی غیرضروری بلوک های سنجه جلوگیری کرد، زیرا گرمای دست به آنها منتقل می شود. اگر بلوک های سنجه برای مدتی جابجا شوند باید قبل از استفاده برای اهداف آزمایشی مدت زمانی را در اتاق آزمایش قرار گیرند تا هم دمایی صورت پذیرد. این موضوع در مورد اندازه های بزرگتر بسیار مهم است. وقتی به بالاترین درستی نیاز داریم به اتاق آزمایشی با دمای کنترل شدهC °20 نیاز خواهیم داشت، اما برای اهداف عمومی در صورتی که بلوک و قطعه کار از یک جنس باشند، اگر اجازه دهیم تا هر دو با اتاق هم دما شوند می توان به درستی مناسبی دست یافت.

بلوک های سنجه معیوب

بیشتر لبه، وجوه اندازه گیری آسیب می بیند. برآمدگی های بسیار کوچک ممکن است با آهسته کشیدن سنگ نوع آرکانزاز(Arkansas) بر روی لبه آسیب دیده است استاندارد از بین برود. هر چه وجه اندازه گیری سنگ خورده باید قبل از چسباندن کاملاً تمیز شود. یک استاندارد با وجه آسیب دیده بهتر است برای بازسازی سطح در اختیار سازنده قرار گیرد.

مراقبتهای بعد از استفاده

هر بلوک سنجه باید بعد از استفاده فوراً تمیز و در قسمت مربوطه اش در داخل جعبه قرار داده شود پاک کردن اثر انگشتها از روی وجوه اندازه گیری بسیار مهم است اگر از بلوک های بندرت استفاده می شود باید قبل از کنار گذاشتن به آنها ماده ضدخوردگی مناسبی زد. برای آماده سازی وجوه اندازه گیری باید آنها را با پارچه کتانی نرمی تمیز کرد. نباید از فرچه استفاده کرد، زیرا ممکن است باعث معلق شدن ذرات و رطوبت درهوا شود که زنگ زدن وجوه اندازه گیری را در پی خواهد داشت.

کالیبراسیون استاندادرهای ابعادی و ابزارهای اندازه گیری

اثردما

در اندازه گیریهای ابعادی، دما یک عامل تاثیر گذار بسیار مهم است. دمای استاندارد توصیه شده C °20 است حتی در یک ازمایشگاه با دمای کنترل شده C °20 نیز ممکن است دمای قطعه کار اندکی تغییر کند بنابراین دمای قطعه کار با استفاده از دماسنج کالیبره شده اندازه گیری می شود مقادیر ابعادی اندازه گیری شده با بکار بردن ضریب انبساط حرارتی مواد تصحیح می شوند.

تغییر طول قطعه مورد آزمایش () که از تغییر دما ناشی می شود از معادله زیر بدست می آید.

L : طول اولیه قطعه کار مورد آزمایش

: ضریب انبساط خطی ماده

: تغییرات دما

ضرایب انبساط حرارتی خطی چندین ماده در جدول زیر ارایه شده است. وقتی دستگاه اندازه گیری و قطعه کار مورد اندازه گیری از دو ماده مختلف باشند، انبساط تفاضلی اتفاق می افتد برای جبران این اثرات باید از تصحیح استفاده کرد.

جدول ضرایب انبساط حرارتی خطی مواد

ماده	ضریب انبساط خطی / C ° (^6-10×)
چدن	8/11-2/9
فولاد	5/11
فولاد کروم	13-11
فولاد کروم نیکل	15-13
مس	5/18
برنز	5/17
مفرغ (فلز مرکب از مس، روی و قلع)	18
آلومینیوم	8/23
برنج	5/18
نیکل	13
آهن	2/12
فولاد نیکل	0/12
اینوار (36% نیکل): آلیاژی از آهن، نیکل و کربن	5/1
طلا	2/14
شیشه	9/8
بلور	9/7
سرامیک	0/3

تغییر شکل

دومین عامل اثر گذار تغییر شکل (deformation) است. اساساً سه اثر تغییر شکل می شوند:

نیروی اعمالی به قطعه کار از طرف دستگاه اندازه گیری
شیوه بستن ونگهداشتن قطعه کار
شیوه بستن و یا نگهداشتن دستگاه اندازه گیری

نیروی اعمالی از طرف دستگاه اندازه گیری

تغییر شکل ناشی از نیروی اعمالی از طرف دستگاه اندازه گیری از رابطه زیر محاسبه می شود:

F: نیروی اندازه گیری

L: طول قطعه کار

E: ضریب یانگ

E: سطح مقطع عرضی قطعه کار

خطای پارالکس

خطای پارالکس(Parallax error) هنگام مشاهده یک نشانگر بر روی علایم درجه بندی شده مانند ساعت اندازه گیری یا مشاهده درجه بندیهایی که در دو صفحه مختلف قرار دارند، مانند دسته و استوانه میکرومتر رخ می دهد. در این حالتها باید تا حد امکان به طور عمودی به درجه بندیهای نگاه کنیم

3-3-2 شرایط مرجع دمای مرجع برای اندازه گیری C °20 استفاده شود باید با استفاده ازا شریط انبساط خطی ماده، تصحیح انجام شود (جدول3-2) همه ابزارهای مورد آزمایش مانند بلوک های سنجه، میله های انتهایی، میکرومترها و کولیس های ورنیه دار حداقل یک ساعت قبل از آغاز کالیبراسیون برای هم دما شدن باید در یک اتاق که دمای آن کنترل می شود نگهداری شوند.

استاندارد مرجع

لیزر هلیم- نئون تثبیت شده یک استاندارد اولیه است. استانداردهای ثانویه با استفاده از استانداردای اولیه کالیبره
می شوند، برای مثال انترفرومتربلوک سنجه، انترفرومتر با لیزر هلیم- نئون، ماشین اندازه گیری. استانداردهای کاری عبارتنداز: بلوک های سنجه، استانداردهای خط، مترهای استاندارد، کالیبراتورهای ساعت اندازه گیری و سنجه های حلقوی.

کالیبراسیون بلوک های سنجه

بالاترین سطح بلوک های سنجه ی ISO 3650 (گریدK) و OIML کلاسAA با استفاده از استانداردهای ثانویه کالیبره می شوند، یعنی انتروفرومتر بلوک سنجه با لیزر هلیم- نئون. بلوک های سنجه استادارد کاری با استفاده از مقایسه کننده با بلوک های سنجه گردیدK جهت کالیبراسیون مقایسه می شوند